Κυβερνητικά μέτρα

Η νόσος του κορονοϊού (COVID 19) είναι μια μολυσματική ασθένεια που προκαλείται από τον ιό σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου Coronavirus 2 (SARS-CoV 2) και πρωτοεμφανίστηκε στα τέλη του 2019 στην πόλη Γουχάν της Κίνας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε την νόσο επικίνδυνη για την δημόσια Υγεία διεθνώς, αρχικά ως κατάσταση έκτακτης ανάγκης στις 30 Ιανουαρίου 2020 και αργότερα ως πανδημία στις 11 Μαρτίου 2020. Η ασθένεια μπορεί να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο, κυρίως μέσω της ατμόσφαιρας όταν οι άνθρωποι εισπνεύσουν μολυσματικά σωματίδια και σταγονίδια αλλά και μέσω επιφανειών, όταν οι άνθρωποι αγγίζουν επιφάνειες που έχουν μολυνθεί από τον ιό. Τα προληπτικά μέτρα για αποτροπή της διασποράς περιλαμβάνουν το πλύσιμο των χεριών, την απολύμανση επιφανειών, τον αερισμό των εσωτερικών χώρων, την κοινωνική αποστασιοποίηση, τη χρήση μάσκας προσώπου και τον περιορισμό των ατόμων που εκτίθενται ή παρουσιάζουν συμπτώματα.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Μετά την αναφορά του πρώτου κρούσματος στις 9 Μαρτίου 2020 η Κυπριακή Δημοκρατία αντέδρασε γρήγορα και αυστηρά εφαρμόζοντας ένα ευρύ φάσμα παρεμβάσεων περιορισμού των μετακινήσεων ώστε να περιοριστεί η εξάπλωση ιού Καθ’ όλην την διάρκεια του 2020 εφαρμόστηκαν αυστηρά μέτρα και πολιτικές, όπως η υποχρεωτική καραντίνα 14 ημερών για τους ταξιδιώτες που φτάνουν στην Κύπρο, το κλείσιμο σχολείων, ξενοδοχείων και τοπικών επιχειρήσεων, η υποχρεωτική χρήση μάσκας σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους και ο περιορισμός της κυκλοφορίας σε συγκεκριμένες ώρες. Ταυτόχρονα, οι υγειονομικές αρχές ανταποκρίθηκαν με κλιμάκωση των διαγνωστικών τεστ στον ευρύ πληθυσμό αλλά και με αυξημένες προσπάθειες για τον έγκαιρο εντοπισμό και απομόνωση των επαφών των κρουσμάτων Το πρώτο εθνικό lockdown εφαρμόστηκε στις 24 Μαρτίου 2020 και για δύο μήνες, μέχρι τις 21 Μαΐου 2020. Όσον αφορά τα διεθνή ταξίδια από και προς τα αεροδρόμια της Κύπρου, αναστάλθηκαν όλες οι πτήσεις (κλείσιμο συνόρων) από τις 21 Μαρτίου έως την 1η Ιουνίου 2020. Αργότερα και μέχρι το τέλος του 2020 τέθηκαν αυστηροί ταξιδιωτικοί περιορισμοί, με εβδομαδιαία κατηγοριοποίηση των χωρών σε τέσσερις κατηγορίες ανάλογα με την επιδημιολογική τους κατάσταση (πράσινο ως χαμηλού κινδύνου, πορτοκαλί ως χαμηλού κινδύνου αλλά μεγάλη αβεβαιότητα, κόκκινο ως υψηλού κινδύνου και γκρι χώρες με ειδική άδεια).

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Ο εμβολιασμός στην Κυπριακή Δημοκρατία ξεκίνησε στις 27 Δεκεμβρίου 2020 δίνοντας προτεραιότητα στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού αρχικά και κατά ηλικία. Οι επιλέξιμες για εμβολιασμό ηλικιακές ομάδες ανακοινώνονταν εβδομαδιαία από το Υπουργείο Υγείας, ώστε να προγραμματιστούν τα ραντεβού μέσω της ηλεκτρονικής πύλης εμβολιασμών COVID-19 εντός της πλατφόρμας του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ). Τα εμβόλια χορηγούνται στα κέντρα εμβολιασμών που έχει ορίσει το Υπουργείο Υγείας καθώς και σε εξουσιοδοτημένα ιατρικά κέντρα προσωπικών γιατρών.

Σύμφωνα με το εθνικό πλάνο εμβολιασμού της Κυπριακής Δημοκρατίας, τα εμβόλια χορηγήθηκαν στις ακόλουθες ομάδες πληθυσμού ακολουθώντας την συγκεκριμένη ιεραρχία: 1) Διαμένοντες και προσωπικό οίκων ευγηρίας και ιδρυμάτων χρόνιων παθήσεων ενηλίκων, επαγγελματίες υγείας υψηλού ρίσκου (ΜΕΘ, ΤΑΕΠ, τμήματα Ασθενοφόρων), 2) Πολίτες > 80 ετών, 3) Πολίτες > 75 ετών, 4) Ευπαθείς ομάδες ατόμων με αυξημένο κίνδυνο σοβαρής ασθένειας, 5) Όλοι οι επαγγελματίες υγείας και οι διαμένοντες κλειστών κοινοτήτων (φυλακές, καταυλισμοί προσφύγων/μεταναστών κ.λπ.) και 6) ο υπόλοιπος πληθυσμός ανάλογα με την ηλικία (12-74 ετών).

Μέχρι το τέλος του 2020 συνολικά 2108 εμβολιασμοί έχουν χορηγηθεί με την πρώτη δόση στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου.

ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Η άρση των περιορισμών μετά το πρώτο lockdown, έγινε σε τέσσερις φάσεις. Η πρώτη φάση ξεκίνησε στις 4 Μαΐου με την επαναλειτουργία των εργοταξίων, των καταστημάτων λιανικού εμπορίου και του δημόσιου τομέα ακολουθώντας τα υποχρεωτικά μέτρα και τις κατευθυντήριες οδηγίες υγείας. Η δεύτερη φάση ξεκίνησε στις 21 Μαΐου, με την επαναλειτουργία των δημόσιων σχολείων και των υπαίθριων εστιατορίων καθώς και την ελεύθερη κυκλοφορία του πληθυσμού εντός της χώρας. Η τρίτη φάση ξεκίνησε στις 9 Ιουνίου με την επαναλειτουργία των αεροδρομίων και των λιμανιών, των εμπορικών κέντρων, καθώς και των εσωτερικών χώρων εστιατορίων και ξενοδοχείων, θεάτρων και υπαίθριων κινηματογράφων. Στην τέταρτη φάση 24 Ιουνίου) ακολούθησαν χαλαρώσεις όσον αφορά στον επιτρεπόμενο αριθμό ατόμων σε δημόσιες συγκεντρώσεις. Μετά το αργό άνοιγμα της οικονομίας, το δεύτερο κύμα έξαρσης του ιού δεν άργησε να πλήξει την χώρα λίγους μήνες αργότερα όπου, λόγω της μεγάλης αύξησης σε νέα κρούσματα και θανάτους, εφαρμόστηκαν αυξημένα τοπικά μέτρα περιορισμού, τα οποία σταδιακά ενισχύθηκαν έως ότου επιβλήθηκε το πρώτο τοπικό lockdown διάρκειας δύο εβδομάδων σε δύο επαρχίες (12-29 Νοεμβρίου σε Λεμεσό και Πάφο) Το δεύτερο εθνικό lockdown ακολούθησε στις αρχές του 2021.